Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής – 16 Οκτωβρίου
Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής – 16 Οκτωβρίου
Σαν επαγγελματίας υγείας που ειδικεύομαι στο κομμάτι της παχυσαρκίας και στην χειρουργική αντιμετώπιση αυτής αναγνωρίζω την σημασία της σημερινής ημέρας. Αλλά σήμερα ΔΕ θα γράψω με αυτήν την ιδιότητα…
Ως μαμά δύο μικρών παιδιών, περνάω πολλές ώρες σε παιδικές χαρές, σχολικές αυλές και παιδότοπους — εκεί όπου συναντιούνται παιδικά γέλια… αλλά και συνήθειες που με προβληματίζουν. Παρατηρώ με λύπη όλο και συχνότερα ότι δεν έχουμε μάθει στα παιδιά μας σωστές διατροφικές αξίες.
6χρονα με μια σακούλα ζελεδάκια στο χέρι για δεκατιανό, 8χρονα με αναψυκτικό και γαριδάκια για βραδινό, 14χρονα με ενεργειακά ποτά στο χέρι για πρωινό ή παιδιά με συσκευασμένα κρουασάν σοκολάτα για πρωινό, γιαγιάδες που περιμένουν να παραλάβουν τα παιδιά από το σχολείο με μια συσκευασία μπισκότα ή σοκολάτα «γιατί το εγγονάκι τους θα είναι κουρασμένο και χρειάζεται ενέργεια!». Αυτές είναι μόνο μερικές από τις ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες που επαναλαμβάνονται γύρω μας, σχεδόν σαν να είναι φυσιολογικές.
Φυσικά και ποτέ δεν ήμουν των άκρων. Φυσικά και θα φάει το παιδί ζελεδάκια, γαριδάκια, κρουασάν, μπισκότα ή θα πιεί αναψυκτικό. Αλλά ΜΙΑ φορά σε μία ΕΙΔΙΚΗ περίσταση… Και ναι, καταλαβαίνω απόλυτα τις μητέρες που από έλλειψη χρόνου θα βάλουν το συσκευασμένο τρόφιμο γεμάτο ζάχαρη και κατεργασμένους υδατάνθρακες στην τσάντα του παιδιού.
Αλλά!
Αυτό δεν μπορεί να είναι ο ΚΑΝΟΝΑΣ.
Τα παιδιά πρέπει να διδαχθούν την διατροφική αξία των τροφίμων και να αναγνωρίζουν τουλάχιστον την ΛΑΘΟΣ διατροφή από την ΣΩΣΤΗ.
Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να σέβονται το σώμα τους και να φροντίζουν για την υγεία αυτού.
Τα παιδιά μαθαίνουν βιωματικά… όχι από τα λόγια! Θα πρέπει να δείξουμε στα παιδιά μας πρώτοι εμείς την σωστή διατροφική συμπεριφορά.
- Τρώμε για να ικανοποιήσουμε την πείνα μας και για να δώσουμε στο σώμα μας την απαραίτητη ενέργεια για να κάνει τις δραστηριότητες που θέλουμε. Οτιδήποτε παραπάνω από αυτό είναι ΥΠΕΡΒΟΛΗ.
- Τρώμε ποικιλία τροφών για να δώσουμε στο σώμα μας όλα τα απαραίτητα συστατικά που χρειάζεται για να έχουμε γερά οστά, δόντια, μαλλιά, νύχια, λαμπερό δέρμα, καλή όραση, δυνατούς μυς.
- Πάντου υπάρχουν υγιεινές επιλογές (στο κυλικείο, στο σινεμά, στην καντίνα, στο περίπτερο) αρκεί να μάθουμε να τις αναγνωρίζουμε και να τις επιλέγουμε.
- Το φαγητό δεν είναι OYTE επιβράβευση (πήρες «Άριστα» θα σου πάρω παγωτό) ΟΥΤΕ τιμωρία («κομμένη η coca-cola επειδή δεν τα πήγες καλά σε εκείνο το τεστ») ΟΥΤΕ ανακούφιση (φάε ένα σοκολατάκι να ηρεμήσεις). Το φαγητό είναι ανάγκη.
- Το μέτρο είναι αρετή… ακόμα και στην κατανάλωση των «ανθυγιεινών» τροφίμων.
Από τα χρόνια του Ιπποκράτη ακόμα ήταν γνωστό πως η διατροφή είναι φάρμακο για πολλές ασθένειες («το φάρμακό σου είναι η τροφή σου και η τροφή σου το φάρμακό σου»). Από την άλλη είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο πως κάποιες μορφές τροφίμων προκαλούν ασθένειες ή και καρκίνους (η υπερκατανάλωση επεξεργασμένου κρέατος έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου σύμφωνα με τον ΠΟΥ).
Ως άνθρωπος, ως μητέρα αλλά και ως επαγγελματίας υγείας, πιστεύω βαθιά στη σημασία της διατροφικής εκπαίδευσης από νωρίς. Παρατήρησα με χαρά πως στα σχολεία υπάρχουν εργαστήρια δεξιοτήτων που αφορούν ακριβώς αυτό το κομμάτι. Επίσης, για τους ενήλικες η γνώση είναι εκεί έξω. Ας διαβάσουμε, ας ασχοληθούμε, ας ψάξουμε. Να μάθουμε να διαβάζουμε διατροφικές ετικέτες. Ας βρούμε έναν διαιτολόγο όχι για να μας «βγάλει» ένα ημερήσιο πρόγραμμα διατροφής (αυτό το κάνει με μεγάλη επιτυχία δωρεάν και από τον καναπέ του σπιτιού μας το chat gpt) αλλά για να μας βοηθήσει να καταλάβουμε την διατροφική αξία των τροφίμων και τις ημερήσιες ανάγκες μας. Όπως λέει και μια παλιά σοφή ρήση: «Δώσε σ’ έναν άνθρωπο ένα ψάρι και θα φάει για μια μέρα. Μάθε τον να ψαρεύει και θα τρώει για μια ζωή.»
Σήμερα τέλος – περισσότερο από τις άλλες ημέρες- δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τις σκληρές εικόνες λιμού και απόλυτης στέρησης βασικών τροφίμων από περιοχές όπως η Γάζα.
Γιατί η Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής δεν αφορά μόνο τις θερμίδες ή τα θρεπτικά συστατικά. Είναι μια υπενθύμιση ότι η πρόσβαση σε ασφαλή και επαρκή τροφή είναι βασικό ανθρώπινο δικαίωμα – κι όμως, δεν είναι δεδομένο για όλους. Σε έναν κόσμο με αφθονία, εκατομμύρια άνθρωποι υποσιτίζονται; ενώ εμείς συζητάμε για πρωτεΐνες, βιταμίνες και διατροφική αξία τροφίμων, κάπου αλλού στον κόσμο παιδιά λιποθυμούν ή και πεθαίνουν από την πείνα.
Γιατί η διατροφή είναι υγεία.
Και η υγεία είναι για όλους.